Dobór obuwia turystycznego

Dobór obuwia turystycznego
fot. Mostovyi Sergii Igorevich/Shutterstock, Zgoda na wykorzystanie wizerunku podpisana z Shutterstock, Inc.

Stojąc przed wyborem odpowiednich butów turystycznych, które spełnią nasze oczekiwania i uprzyjemnią długie chwile spędzone na turystycznych szlakach i bezdrożach należy z góry odpowiedzieć sobie na kilka pytań. Dobierając obuwie w ciemno, kierując się tylko wyglądem bądź ceną możemy zrazić się do tej formy spędzania wolnego czasu jaką jest turystyka. Często odpowiedzi mogą być sprzeczne, a wybór obuwia będzie stanowił kompromis pomiędzy czynnikami.

Przede wszystkim należy sprecyzować czy buty mają służyć do wędrowania zimą, czy latem. Zimą z konieczności wskazane są sztywne, wysokie buty z ociepleniem, z zapewnioną wodoodpornością oraz stabilizacją nogi w kostce. Odpowiednio usztywniona konstrukcja buta zapewni nam w zimie, poza zabezpieczeniem stawu skokowego przy poślizgnięciach, możliwość bezpiecznego założenia raków lub rakiet śnieżnych jeśli akurat będziemy mieli na to ochotę lub zajdzie taka konieczność. Odpowiednie docieplenie buta w warunkach zimowych jest niezbędne celem zabezpieczenia stóp przed odmrożeniami i zapewnienia optymalnych warunków termicznych dla długiej wędrówki przy ujemnych temperaturach.

Dobierając buty na wędrówki w sezonie, gdy na szlakach nie ma już śniegu stajemy przed szeroką gamą produktów oferowanych przez rynek obuwniczy. Obecnie jednym z kryteriów podziału obuwia jest obuwie wodoodporne, z zastosowaną membraną Gore-Tex lub inną o podobnych właściwościach oraz obuwie bez membrany. Membrana w swoim zamyśle ma uczynić but wodoszczelnym i jednocześnie zapewnić oddychalność poprzez przepuszczanie pary wodnej. Z reguły wodoszczelność buta z membraną jest 100%, gdy jest nowy jednak po kilku miesiącach, najczęściej po roku membrana przeciera się w miejscach gdzie jest poddawana mechanicznym naprężeniom, tam gdzie pracując zgina się i but najzwyczajniej zaczyna przeciekać. Oddychalność i komfort termiczny w bucie z membraną jest sprawą dyskusyjną i przy wyższych temperaturach noga błyskawicznie się poci powodując powstawanie obtarć i odcisków. Drugą grupą produktów są buty pozbawione membrany, które z reguły zapewniają nieporównywalnie lepszą oddychalność, jednak kontakt z kałużą bądź strumieniem kończy się na całkowitym przemoczeniu obuwia. W ramach zwiększenia odporności na wodę można zastosować jeden z impregnatów dostępnych na rynku, jednak impregnacja wyśmienicie spełni swoją rolę tylko przy ograniczonym kontakcie z wodą, takim jak deszcz lub rosa. Jeżeli zatem przewidujemy kilkudziesięciokilometrowe wędrówki przy wysokiej temperaturze lepiej zrezygnować z obuwia z membraną, natomiast w przypadku niższej temperatury i terenu podmokłego lub deszczowej pogody można polecić obuwie z membraną.

Kolejną grupą podziału obuwia są buty wysokie, za kostkę i półbuty. Jeżeli przewidujemy średnio długi marsz w trudnym terenie bądź w górach wysokich, racjonalne jest zastosowanie sztywnego obuwia za kostkę, które w razie upadku zabezpieczy staw skokowy przed zwichnięciem, dodatkowo zapewniając stabilizację przy poruszaniu się. Jeżeli planujemy wybrać się w teren o średniej trudności lub trasa wędrówki jest bardzo długa, lepiej założyć but przed kostkę, gdyż twarde obuwie za kostkę spowoduje po pewnym czasie powstanie bolesnych otarć i uniemożliwi dalszy marsz. Ponadto długie wędrowanie w sztywnym obuwiu z każdym przebytym kilometrem staje się coraz mniej przyjemne.

Ostatnim z ważnych kryteriów podziału jest dobór odpowiedniej podeszwy. Jeżeli poruszać się będziemy w terenie pokrytym śniegiem lub lodem bardzo ważne, dla własnego bezpieczeństwa, jest dobranie obuwia z podeszwą antypoślizgową. Poruszając się po terenie kamienistym także należy wybrać but z twardą i grubą podeszwą, najlepiej o zwiększonej przyczepności. Jeżeli planujemy długi marsz przez teren leśny bądź zindustrializowany, gdzie przeważa podłoże bitumiczne lub betonowe ważne jest zapewnienie sobie stosunkowo miękkiej podeszwy, aby amortyzowała ona kroki dbając jednocześnie o nasze stawy. Kompromisem może być zastosowanie obuwia z twardą podeszwą ze specjalną żelową wkładką amortyzującą. Unikać należy raczej podeszwy o własnościach samoczyszczących gdyż jest ona po prostu podeszwą śliską i głównie dlatego nie utrzymują się na niej zabrudzenia. Aby poprawnie dobrać obuwie do własnych potrzeb, oprócz przedstawionych kryteriów, należy właściwie przed zakupem buty przymierzyć. Najlepiej ubrać w tym celu grube skarpety, a buty podczas mierzenia powinny sprawiać wrażenie odrobinę za dużych. Pamiętajmy, że w trakcie długiego marszu bądź upału noga stopa z reguły puchnie powiększając się mniej więcej o jeden rozmiar. Jeżeli w trakcie przymierzania odczujemy w którymś miejscu dyskomfort także lepiej zrezygnować z zakupu. O ile niski but miękki może się po pewnym czasie do stopy dostosować, o tyle wysoki turystyczny but z twardą podeszwą jest konstruowany tak, aby zapobiegać zmianom swojego kształtu i każde niedopasowanie pozostanie już do końca używania obuwia. Jako dodatek do obuwia nie należy zapominać o zastosowaniu właściwych skarpet. Często nie docenia się ich znaczenia, a dobrze dobrana skarpeta jest w dłuższej perspektywie użytkowania równie ważna co but. Nie należy stosować skarpet bawełnianych lub w 100% sztucznych. Obecnie na rynku jest dostępnych mnóstwo rodzajów skarpet z technologicznie zaawansowanych włokien. Ich cena jest z reguły wysoka, ale warto w nie zainwestować i używać podczas dłuższych wypraw. Dobrze zaprojektowana skarpeta z włókna coolmaxu lub wykonana w podobnej technologii zapobiegnie przepoceniu i obtarciom stopy na długie godziny.

Tagi: obuwie turystyczne buty turystyczne membrana podeszwa antypoślizgowa